Jumis

Znano go w szczególności nad Bałtykiem. Jumis pochodzi z wierzeń ludu zamieszkującego ziemie leżące nad południowo-wschodnim Bałtykiem należącym do współczesnej Łotwy.

Jest bóstwem ludu rolniczego. A zarazem odpowiadał za podtrzymanie płodności, co nie jest czymś nadzwyczajnym. Obie funkcje uzupełniają się świetnie i wiele bóstw w różnych panteonach na całym świecie łączyły te dwie profesje. Przedstawiany był w towarzystwie płodów rolnych. Jego szaty tworzyły zboża: żyto, pszenica i owies. Nawet symbol, którym pieczętowano jego imie, miał odniesienie do wizerunku płodów. I był przedstawieniem dwóch ciężkich od ziarna kłosów pszenicy. Ich łodygi krzyżują się ze sobą, a ziarno zebrane w dorodne kwiatostany odchyla się od siebie w przeciwne strony. Był to symbol niezwykle często używany do zdobienia domostw. Budowniczowie znaleźli dla niego praktyczne zastosowanie. Zauważono z czasem, że są podobne do elementów więźby dachowej. Znajdują się w konstrukcji dachu na eksponowanym miejscu. Skrajne pary krokwi schodząc się w kalenicy, tworzą krzyż jak dwie łodygi zboża. Ich wystające poza obrys dachu końce zaczęto kunsztownie zaginać w formę Jumisowego znaku. Wiele starych budowli drewnianych do dziś prezentuje ten symbol.

Jumis ma konotacje z dobrze znanym i poświadczonym rzymskim bogiem Janusem. Bogiem o dwu twarzach. Jumisowi poświęcone były wszystkie owoce występujące w parach jak wiśnie lub czereśnie.

Znak Jumisa był symbolem dostatniej zagrody. Pełnej urodzaju i obfitych plonów. Z nim w obejście wnoszono dary pól. Przez całe lato i jesień w czasie zbiorów był ważnym symbolem.